Burn-out door complimenten?
Men raakt tegenwoordig steeds jonger burn-out. Op twintigjarige leeftijd zelfs al.
Als reden wordt genoemd dat kinderen te veel complimenten krijgen en daardoor gaan denken dat ze fantastisch zijn en daardoor de lat voor zichzelf veel te hoog leggen.
Laat nou het hoog leggen van de lat ons van nature goed liggen en ons ook heel gelukkig maken ....|
En laat nou jezelf fantasisch vinden de beste preventie tegen burn-out zijn ....
Die hoge lat wordt pas een last en geeft verschrikkelijk veel stress, als je het einddoel ook MOET halen. Omdat je anders niet goed genoeg bent of mislukt of waardeloos. Dat voel je dan in ieder geval zo.
En wat blijkt daartegen de beste remedie te zijn? Weten dat je fantastisch bent. Geweldig. Compleet. Volmaakt. Ook al presteer je niets. Dat presteren leuk en belangrijk is, maar dat het niets zegt over wie en wat je bent
In de training Persoonlijk Leiderschap vinden mensen na jaren, soms na tientallen jaren het gevoel weer terug dat ze fantastisch zijn. Het geeft ze rust en ontspanning en het levert hen op dat ze eindelijk niet meer hoeven te presteren om te bewijzen dat ze fantastisch zijn, dat zijn ze al. Ze kunnen eindelijk weer gaan presteren gewoon omdat dat leuk is. Ze kunnen met plezier de lat weer hoog leggen en hoge doelen nastreven, omdat die doelen niet per se behaald MOETEN worden, maar omdat die doelen hen alleen maar helpen om vol ijver een bepaalde kant op te bewegen. Omdat dat leuk is. Omdat dat is wat we van nature het liefst doen. En wat dan het eindresultaat is, dat weet je van tevoren nooit. Je daar ook niet druk over maken, dat is thuiskomen. Gewoon je best doen, genieten van iets moeilijks doen en van uitdaging en dan wel zien wat het resultaat is. Dat is hoe we het deden toen we klein waren. Voordat we begrepen hadden dat we per se heel goed moesten presteren om anderen gelukkig te maken. Zodat die anderen trots op ons zouden kunnen zijn en die anderen zouden kunnen voelen dat ze ons gelukkig gemaakt zouden hebben.
De oplossing tegen burn-out is niet: de lat lager leggen. Dat is zelfs tegennatuurlijk. Je gooit dan met het badwater ook het kind weg.
De oplossing is wel om goed te weten dat je niet je resultaten bent. Dat je fantastisch bent, ook als je resultaten totaal shit zijn. Dat laatste is niet leuk. Maar als het ook nog eens betekent dat jij dan totaal shit en mislukt bent op dat moment, dan is het veel erger en levert dat heel veel stress op. Dat moet namelijk tot elke prijs voorkómen worden. En dus moet je perfecte resultaten afleveren, je moet de lat hoog leggen én je doelen, die hoge lat, altijd precies halen. Die stress stopt nooit, want wanneer is het genoeg bewezen dat je waardevol en om te waarderen bent? Daar moet je steeds weer opnieuw voor presteren. Als je al weet dat je waardevol, om te waarderen en om van te houden bent, dan hoef je dat niet meer te bewijzen, dan hoef je daarvoor niet te presteren. Dan kun je gewoon aan het presteren gaan omdat dat leuk is en je van nature ligt.
Als je als oplossing kiest dat je de lat lager legt, dus je stelt je doelen liever gemiddeld dan hoog, dan kun je ook nooit meer grote prestaties leveren. Je resultaten zijn nooit groter dan je doel.
Als je de lat lager legt, dan presteer je gemiddeld voor je eigen niveau. Dat leidt op den duur tot crises en zelfs depressie. Bovendien heb je de oorzaak van je burn-out niet opgelost, en moet je dus je hele leven blijven oppassen om niet weer burn-out te raken. Je hele leven je natuurlijke neiging om de lat hoog te leggen afremmen. Wat jammer!
De oorzaak van burn-out is niet dat je lat te hoog ligt. De oorzaak van burn-ou is dat je geïdentificeerd bent met je resultaten. Als je resultaten niet knettergoed zijn, ben jij niet goed genoeg. En dat laatste is een zeer pijnlijke realisatie. Het is nooit waar, maar als je je zelf vertelt dat dat zo is, dan doet het net zoveel pijn als wanneer het wel waar zou zijn. Die pijn moet vermeden worden en dus moet je onder de druk dat het MOET lukken hoog presteren. Dat moeten, dat geeft zoveel stress dat je burn-out raakt.
De oplossing is: je realiseren dat je goed bent, fantastisch, compleet, geweldig, perfect, volmaakt. Omdat je lief bent en sociaal en sterk en zacht en ijverig en grappig en slim en nog veel meer. Dat doe je niet altijd, maar dat ben je wel altijd. Als je stom doet of dom of slap of gemeen of lui, dan is dat heel jammer. Voor jou en voor wie er verder last van heeft. Maar het zegt niets over wie je bent. Als je weet dat er regelmatig van alles aan te merken is op je gedrag en resultaten, maar niet op wie en wat je bent, dat je goed bent zoals je bent en dat daar niets op aan te merken is, dan is het leuk om de lat hoog te leggen. Dan kun je net zoals een kind van vier zeggen: ‘Ik word de president van Amerika.’ En daar met veel plezier en ontspannen naartoe werken. En als het niet lukt: jammer! Dan ben jij nog steeds dezelfde, namelijk leuk, lief, sterk, zacht, ijverig, slim en grappig. In één woord: fantastisch.
Kinderen complimenten geven over hun resultaten, dat hoeft alleen als je ze duidelijk wilt maken: volgende keer weer zo. Dit is de bedoeling. En trots op ze zijn vanwege hun resultaten is al helemaal desastreus. Zodra je dat gezegd hebt, slaat de stress toe. Dan is het hem duidelijk: hij heeft iets gepresteerd en nu is men trots, nu wordt er van hem gehouden. Dus nu moet hij die prestatie minimaal herhalen, om nog geliefd te zijn. Dat geeft veel stress en faalangst en leidt tot burn-out
Kinderen kritiek geven over hun resultaten, dat hoeft alleen als je ze duidelijk wilt maken: dit mag niet. Of: dit is niet de bedoeling. Volgende keer anders doen. Daarbij ook boos doen maakt ze duidelijk: als mijn resultaten niet goed zijn, dan ben ik zelf ook niet goed, niet om van te houden. Dan wijzen ze me af. En dus moet hij presteren opdat er weer van hem gehouden zal worden. En dat stopt nooit. De angst voor afwijzing en de kiem voor burn-out is gezaaid.
Kinderen bevestigen in wie en wat ze zijn, dat kan nooit teveel zijn. Zodat ze begrijpen dat ze fantastisch zijn, geweldig, om van te houden, waardevol en volmaakt. Dat is hun gedrag niet altijd. Maar dat is wel wat ze zijn, ten diepste zijn. Het grootste cadeau dat je je kind kunt geven is hem dat meegeven, zodat hij zich daar nooit zorgen over hoeft te maken.
Hoe geef je hem dat mee? Door iedere dag aan hem te vertellen dat het zo fijn is dat hij er is, dat hij de liefste jongste zoon van de wereld is, of dat zij de liefste oudste dochter van de wereld is, dat hij precies goed is zoals hij is, dat je zo blij met hem bent, dat hij zo lief is. Dat zeg je nooit als je kind een prestatie levert of iets goed doet. Dat zeg je zomaar, op een moment dat hij helemaal niet met prestaties bezig is. ’s Avonds op de rand van het bed, ’s morgens bij het knuffelen in bed, als hij de deur uit gaat naar school, als je hem ophaalt en mee naar huis neemt.
Dan kan hij zich zonder zich zorgen te maken of hij wel goed genoeg is, of hij wel waardevol of om van te houden is, hoge doelen stellen en die najagen met plezier. Omdat resultaten belangrijk zijn, maar niet het belangrijkste. Het belangrijkst is dat je goed bent zoals je bent, om van te houden. Of je nou presteert of niet.
Reacties
Heb jij ideeen, opmerkingen, vragen of suggesties? Laat een reactie achter, deel je kennis en ervaring en kom nog eens terug om te lezen wat anderen hebben bijgedragen.